Centralny Dom Kościelny i Kaplica KECh


Centralny Dom Kościelny i Kaplica KECh

Działa tu I Zbór Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan (wyznanie powstało na początku XX wieku w Rosji, przez lata PRL-u było połączone w ramach Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego). W kompleksie, w mniejszym, północnym budynku, mieści się kaplica. Chociaż z zewnątrz wygląda niepozornie, wewnątrz warto zwrócić uwagę na zagłębienie, w którym chrzci się dorosłych. Południowy budynek od ul. Zagórnej to pomieszczenia administracyjne, mniejsza kaplica oraz pokoje mieszkalne. Wcześniej teren nie był zagospodarowany, na początku XX wieku znajdowały się tu ogrody.

bibliotekabibliotekakościółkościółzbiorowe zakwaterowaniezbiorowe zakwaterowanie

Powiedz, jak bardzo lubisz to miejsce w Warszawie:

  • Ulice:   ulica Zagórna
  • Rok powstania:  1965-1970
  • Obszar MSI:  Solec
  • Wysokość:   15 m
  • Funkcja:  sakralna
  • Styl:  modernizm
  • Związane osoby: Makowiecki Janusz

Opis urbanistyczny:

I Zbór Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan (KECh) znajduje się przy ul. Zagórnej #10. Tworzą go dwa budynki. W budynku od południa znajduje się główne wejście. Został on wybudowany jako Centralny Dom Kościelny (o kubaturze 6000 m3 [12]). Budynek powstał w stylu modernistycznym, ma cztery kondygnacje oraz podpiwniczenie. Parter jest lekko cofnięty, z przejazdem bramnym po prawej stronie. Na parterze obok wejścia na elewacji umieszczony jest krzyż. Na pierwszym piętrze jest pas okien, a na drugim i trzecim pokoje mieszkalne (po cztery balkony na każdym piętrze). Od podwórza wszystkie kondygnacje mają jedynie okna. W domu znalazły się pomieszczenia biurowe, dwie małe kaplice, mieszkania studentów (początkowo Szkoły Biblijnej) oraz pokoje gościnne. Działają tu wydawnictwa kościelne (pierwotnie redakcja czasopisma Chrześcijanin) i redakcja audycji radiowej Głosu Ewangelii z Warszawy [6].

Budynek jest połączony parterowym przejściem z Centralną Kaplicą, która ma dwa pasy okien i przypomina z zewnątrz budynek warsztatowy (wnętrze jest jednoczęściowe, bez podziału na kondygnacje). Na wschodniej ścianie znajduje się podest z umieszczonym centralnie krzyżem. Ściany po jego obu stronach obłożone są drewnianą boazerią, pod krzyżem znajduje się zamykana niecka baptysterium, a przed nim kazalnica. Na ścianie od wewnętrznego dziedzińca znajduje się balkon, a pod nim korytarz m.in. z niewielką czytelnią. Wnętrze jest dość surowe, wyposażone w dwa rzędy ławek.

Kościół Ewangelicznych Chrześcijan

Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w RP (KECh) nawiązuje do nurtów reformacyjnych. Zalicza się do wyznań protestanckich o orientacji baptystycznej [2]. Duży wpływ na jego założenie miał angielski arystokrata i misjonarz Lord Granville Radstock, który wyjechał do Rosji. Z kolei carski pułkownik w stanie spoczynku Wasilij Paszkow otworzył swoje salony dla tych zgromadzeń. Kluczową w rozszerzaniu się ruchu [8] była działalność Iwana Stiepanowicza Prochanowa. Założył on w 1909 roku Wszechrosyjski Związek Ewangelicznych Chrześcijan [2].

W okresie międzywojennym terenem działalności Związku w Polsce były tereny wschodnie oraz Warszawa [2]. Pierwsze nabożeństwa zaczęto organizować w 1908 roku, a w 1909 roku powstał pierwszy polski zbór. Utworzono Związek Ewangelicznych Chrześcijan, który po połączeniu ze Związkiem Zborów Słowiańskich Baptystów jako Związek Słowiańskich Zborów Ewangelicznych Chrześcijan i Baptystów uzyskał w 1927 legalizację [10]. Pierwszą siedzibą w Warszawie było biuro przy ul. Targowej 84. Przełożonym został Ludwik Szenderowski (senior). W niedużej salce organizowano nabożeństwa, następnie przeniesiono się do większej sali przy ul. Targowej 82. Część zboru stanowili Żydzi-chrześcijanie [8]. W 1937 roku przy zborze otwarto międzywyznaniową szkołę biblijną, której siedziba znajdowała się przy ul. Targowej 15 [9]. W 1938 roku siedziba zboru i szkoły została przeniesiona do pałacyku przy ul. Szerokiej 26 [8]. W 1939 roku Związek Słowiańskich Zborów Ewangelicznych (nazwę tę przyjęto po oddzieleniu się Baptystów) oraz połączone z nim w unii Stowarzyszenie Wzajemnej Pomocy Ewangelicznych Chrześcijan liczyły w Polsce 131 zborów, 288 placówek, 935 stacji misyjnych i 27383 członków [2].

W czasie wojny Niemcy pozwolili istnieć Zborowi [8], którym kierował Jan Mańkowski [8].

Po II wojnie światowej Związek Ewangelicznych Chrześcijan został reaktywowany 6 stycznia 1946 roku [2] w mieszkaniu Ludwika Szenderowskiego (juniora) przy ul. Czynszowej, a następnie otwarto kaplicę przy ul. Targowej 71 [8]. Wraz ze Związkiem Wolnych Chrześcijan i Związkiem Stanowczych Chrześcijan utworzył w 1947 roku federację pod nazwą Zjednoczony Kościół Ewangeliczny [2]. Działalnością zboru w tym okresie kierowali Ludwik Szenderowski jr. oraz Franciszek Więckiewicz [9]. Ewangeliczni Chrześcijanie otrzymali lokal przy ul. Poznańskiej 13. W 1950 roku władze komunistyczne, w ramach represji religijnych, zamknęły kaplicę. W 1952 roku przydzielona została wspólna kaplica dla obu zborów przy al. Jerozolimskich 99/37. Do 1953 roku do Związku dołączyli Chrześcijanie Wiary Ewangelicznej oraz Kościół Chrystusowy (początkowo Związek miał charakter federacji, w ramach której każde ugrupowanie zachowało swoją odrębność, w 1953 roku zniesiono odrębności [12]) [8]. Działalnością kierowali wówczas Franciszek Więckiewicz, później wspólnie ze Stanisławem Krakiewiczem [9].

Opis przygotowano: 2022-05
To Top